چالش‌های ترجمه در گفتگو با «علی صنعوی» مترجم مشهدی

به گزارش شهرآرانیوز، علی صنعوی مترجمی مشهدی است که دقت، استفاده از واژه‌های وسیع و انشای درست، بعضی از ویژگی‌های او در کار ترجمه است. صنعوی که ترجمه آثاری همچون «روزگاری پورتوریکو» اثر هانتر اس تامپسون، «سرود رستاخیز» اثر آرتور میلر، «کاخ رؤیا‌ها» اثر اسماعیل کاداره و «جهان بورژوازی متأخر» اثر نادین گوردیمر را در کارنامه خود دارد، در سال‌های اخیر نیز یک سه‌گانه نیز از کارلوس روئیث‌ثافون راهی بازار نشر کرد که با استقبال مخاطبان روبه‌رو شد. او  این روز‌ها مشغول کار بر روی یک اثر غیرداستانی است که خودش می‌گوید اثری روان‌شناسانه است. با این مترجم مشهدی درباره وضعیت این روز‌های ترجمه، گفتگوی مختصری ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

‌جدیدترین اثر ترجمه‌ام را تمام کردم

علی صنعوی درباره جدیدترین اثر ترجمه خود توضیح می‌دهد: این روزها به‌دلیل مشغله‌کاری، خیلی آهسته و کُند، مشغول ترجمه هستم. اکنون ترجمه جدیدم تقریباً تمام شده و دوست دارم زودتر آن را چاپ کنم. این رمان درباره جنگ داخلی اسپانیا بوده و داستان آن اجتماعی و تا حدی روان‌شناسانه است.

در سراسر ایران، حال هنر و ادبیات خوب نیست

ترجمه ادبیات در ایران به طور کلی متفاوت با جهان است؛ زیرا مترجم با چالش‌های ویژه‌ای روبه‌رو است که باعث دشواری بیشتر روند ترجمه می‌شود.

بالابودن قیمت کاغذ و وضعیت نابسامان ناشران نیز کار را برای مترجمان سخت می‌کند. این در حالی است که ترجمه هر کتاب برای مترجم ممکن است یک سال طول بکشد و پس از آنکه مترجم با مشقت فراوان کتابی را ترجمه و منتشر می‌کند، درآمدی اندک به‌ دست می‌آورد که با زحمتی که کشیده و زمانی که برای آن گذاشته است، هم‌خوانی ندارد.

صنعوی درباره این مسئله، با تأکید بر وضعیت کار ترجمه در ایران می‌گوید: وضعیت کار ادبی در کشور مشخص است. خراسان‌رضوی سابقه بسیار درخشانی در حوزه شعر و ادبیات‌فارسی دارد و بزرگان زیادی در این خطه رشد کرده‌اند. متأسفانه بسیاری از هنرمندان از مشهد رفته‌اند؛ هنرمندانی که با همه این‌ها جزو افتخارات خراسان‌رضوی محسوب می‌شوند. انگار در سراسر ایران حال هنر و ادبیات خوب نیست. این در حالی است که قیمت کاغذ نیز بسیار بالا بوده وضعیت ناشران نامعلوم است.

در ادامه حتما بخوانید شجاعت، فضیلتی مشروط به شرف | بررسی کتاب «در باب شجاعت»، نوشته جفری اِسکار

به نظر می‌رسد نسل‌ جدید از ادبیات دور شده است

 در سال‌های اخیر، وضعیت شعر و ادبیات فارسی بسیار نگران‌کننده شده و تمایل افراد به مطالعه این آثار کم شده است. مردم به‌دلیل مشکلات اقتصادی، کمتر به فکر خواندن کتاب هستند؛ مسئله‌ای که صنعوی هم به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: طبیعتاً هر کسی که کار ادبی انجام می‌دهد، وضعیت ترجمه، نحوه نوشتار، نگارش و آگاهی از ادبیات فارسی برایش پررنگ‌تر است.

مترجم کتاب «سرود رستاخیز» ادامه می‌دهد: این موضوع ذهن انسان را مشغول می‌کند، اما هر چقدر که زمان می‌گذرد علقه به زبان فارسی کمتر شده و به نظر می‌رسد نسل‌های جدید از ادبیات فارسی دورتر می‌شوند. به همین دلیل در ترجمه‌ها می‌توانید ضعف زبان‌فارسی را به صورت مشهود مشاهده کنید. پرفروش‌ترین کتاب‌های مختلف در حوزه ترجمه نشان می‌دهد که مخاطب به چه سبکی علاقه‌مند است. دغدغه زبان همیشه وجود داشته و فکر می‌کنم در میان اهالی ادبیات، بسیار پررنگ‌تر شده است.